Na świecie istnieje około 35 tysięcy coworków, które razem zajmują 521 milionów metrów kwadratowych. W samej Polsce funkcjonuje około 245 takich przestrzeni, z czego 111 znajduje się w Warszawie. Łącznie miałyby powierzchnię 11 boisk piłkarskich. Mało osób zdaje sobie sprawę z tego, jak rozwijała się ta niezwykła branża, której początki sięgają wcale nie tak odległej przeszłości.
Partnerem materiału jest HB Reavis.
Lata 90. – czasy Spice Girls, jeansów i rozwoju technologii. To właśnie wtedy odkrywamy planety poza układem słonecznym i klonujemy owcę Dolly. W Berlinie natomiast otwiera się pierwsza przestrzeń wspólnej pracy – Hackerspace, w której programiści współpracują nad kodowaniem projektów. Nikt jeszcze nie podejrzewał, że w przyszłości będzie to branża warta 8,42 miliarda dolarów i to po odnotowaniu spadku spowodowanego koronawirusem. W 1995 Bernard DeKoven po raz pierwszy używa słowa coworking, żeby opisać “wspólną pracę z równymi sobie ludźmi”, podczas której można wymieniać się pomysłami, narzędziami i umiejętnościami.
Z czasem trend na wspólną pracę zaczął rozwijać się poza światem IT, coraz więcej osób zaczęło dostrzegać zalety coworkingu – alternatywy ciasnych i odizolowanych boksów biurowych, niezachęcających do nawiązywania interakcji. Pierwsza przestrzeń coworkingowa została założona w 2002 roku przez dwóch austriackich przedsiębiorców w Schraubenfabrik w Wiedniu, w starej, odrestaurowanej fabryce. Początkowo miejsce skupiało wokół siebie ludzi interesu, ale szybko rozszerzyło się o freelancerów i innych profesjonalistów, którzy szukali kontaktu z ludźmi i odskoczni od samotnej pracy z domu.
Podobny pogląd podzielał również Brad Neuberg, założyciel San Francisco Coworking Space. Jego decyzja o otwarciu coworku wynikała z głębokiego przekonania o tym, że domowe biura, hotele i centra biznesowe wielkich korporacji są aspołeczne i nieproduktywne, więc przynoszą efekty odwrotne do zamierzonych. San Francisco Coworking Space oferowało biurka, darmowe Wi‑Fi, wspólne lunche, wycieczki rowerowe, sesje medytacji, a nawet masaże i to wszystko w 2005 roku. Co ciekawe, przestrzeń była zawsze zamykana punktualnie o 17:45. Była to jedna z około 30 przestrzeni funkcjonujących na całym świecie.
Wraz z rosnącą popularnością i wzrostem liczby wyszukiwań w 2007 roku słowo coworking zadebiutowało w bazie danych wyszukiwarki Google. Termin coworking pojawił się również na anglojęzycznej wersji Wikipedii, na polską wersję trzeba było poczekać do 2012 roku. Pod koniec 2008 roku funkcjonowało już 160 miejsc coworkingowych - dwa razy więcej niż rok wcześniej. Rozszerzył się również wachlarz usług oferowanych przez te przestrzenie, dla przykładu Cubes & Crayons zaczęli oferować swoim klientom placówki do opieki nad dziećmi. Mimo tego, że ruch rozwijał się głównie w Stanach, Europa nie zostawała z tyłu, mając za przodownika Berlin. Tam właśnie w 2009 roku otworzył się największy cowork w Europie: Betahaus.
9 sierpnia 2010 po raz pierwszy obchodzono Światowy Dzień Coworkingu ustanowiony na pamiątkę pierwszego blogowego wpisu o coworkingu, który pojawił się dokładnie tego dnia w 2005 roku. Liczba przestrzeni do wspólnej pracy wzrosła do 600, z czego ponad połowa znajdowała się w Ameryce Północnej. Trzy lata później liczba osób współpracujących w coworkach osiągnęła rekordowe 100 000 użytkowników, a latem liczba przestrzeni coworkingowych liczyła już 3 tysiące.
Większość przestrzeni coworkingowych funkcjonowało jako osobne firmy, chociaż powoli zaczęły pojawiać się również pierwsze większe sieci. Aby zwiększyć produktywność i podnieść morale pracowników, pierwsze coworki zaczęły otwierać także korporacje, borykające się z problemami, o których już kilka lat wcześniej mówił Brad Neuberg. W 2016 ten trend stanie się tak popularny, że firmy zaczną wynajmować całe coworki dla swoich pracowników, tak jak to teraz robią m.in. KPMG, Microsoft czy IBM.
Idea wspólnej pracy zaczęła przenosić się także na inne dziedziny. Ludzie zaczęli łączyć coworking z podróżowaniem. Na Gran Canarii z powodzeniem rozwinął się pomysł biura surfingowego, które zdobyło tysiące obserwatorów na całym świecie. Popularność zdobył także trend na workcation, czyli łączenia wakacji z pracą. Skoro można wykonywać swoje obowiązki służbowe z dowolnego miejsca na świecie, to czemu nie robić tego np. z Bali lub Tajlandii? W międzyczasie powstał także koncept colivingu, czyli pomieszczeń gotowych na wprowadzenie się z częściami wspólnymi dla wszystkich mieszkańców.
Historia coworkingu w Polsce sięga 2007 roku. Właśnie wtedy zaczęły powstawać nieformalne grupy spotykające się na wspólną pracę. Za jedną z pierwszych uważa się poznański zespół tworzący netguru.pl. W Warszawie pierwszy oficjalny cowork otworzył się rok później, a już w 2010 odbyła się pierwsza branżowa konferencja.
W 2017 otworzył się pierwszy HubHub na Mokotowie przy Postępu 14. 2074 metry kwadratowe przestrzeni z prywatnymi biurami, miejscami wspólnymi, salami spotkań, przestrzenią eventową na wynajem, a także ciekawym audytorium i Bocca barem. Cowork szybko przyciągnął pierwszych najemców, a dzięki swojej bogatej ofercie eventowo‑edukacyjnej na Mokotów coraz częściej przyjeżdżali głodni wiedzy uczestnicy wydarzeń.
W 2018 roku zapadła decyzja o otwarciu drugiej lokalizacji HubHubu w samym centrum Warszawy przy Alejach Jerozolimskich 93 w nowoczesnym biurowcu Nowogrodzka Square. Dzięki współpracy z architektami połączyliśmy lokalny design, elastyczne podejście i wysoki standard, by każda firma, która zdecyduje się na nasze rozwiązania, mogła czuć się jak u siebie.
Rozwój branży coworkingowej jest nieunikniony. Przed pandemią przestrzenie coworkingowe były najszybciej rozwijającym się rodzajem powierzchni biurowej na rynku nieruchomości komercyjnych. Oczekuje się, że do 2030 r. ich udział wzrośnie do 30%. Choć wartość globalnego rynku powierzchni coworkingowych spadła, a tempo jego wzrostu zmalało z powodu pandemii, przewiduje się, że już w 2023 roku odrodzi się i osiągnie wartość 11,52 mld dolarów.
Te wyniki nie powinny być zaskoczeniem, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że rynek powierzchni coworkingowych jest w dużej mierze zależy od wzrostu liczby start‑upów na świecie. Według publikacji thegeniuswork.com z października 2019 r. światowy rynek startupów był warty 3 tryliony dolarów w 2019 r. – prawie tyle, ile wynosi PKB Niemiec.
Dziś coworking to coś więcej niż tylko powierzchnia biurowa do wynajęcia i dobry design. Ludzie chcą czegoś więcej – społeczności, która zainspiruje ich do działania, dostępu do sieci kontaktów i najnowszych informacji o możliwościach rozwoju. Aż 64% osób korzystających z coworków deklaruje, że są one ważnym źródłem kontaktów i poleceń biznesowych. Co ważniejsze, 83% osób czuje się mniej samotnie od czasu dołączenia do przestrzeni coworkingowej, co było przecież przyczyną powstawania pierwszych coworków w latach 90. Coworking to przyszłość pracy biurowej ze względu na elastyczność, która wpisana jest w jego biznesowe DNA.
Jeśli szukasz nowego biura lub interesuje cię coworking, sprawdź nasze członkostwa na hubhub.com/pl. W przypadku jakichkolwiek pytań jesteśmy zawsze dostępni pod adresem warsaw@hubhub.com.
