O konsekwentnym budowaniu koncernu multienergetycznego, patriotyzmie konsumenckim i współpracy z rodzimymi producentami opowiada Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen.
Podczas konferencji promującej kampanię #WspieramyPolskę powiedział pan, że twierdzenie, że kapitał nie ma narodowości, jest złudne. To dość niepopularna opinia w dobie globalizacji. Skąd taka refleksja i co miał pan na myśli?
Przez lata przekonywano Polaków, że należy odejść od państwowego biznesu, że to spuścizna dawnych, komunistycznych czasów. Wielu twierdziło, że trzeba prywatyzować przedsiębiorstwa, że własność w gospodarce nie jest ważna, że kapitał nie ma narodowości. Ja zawsze uważałem inaczej. Ten rok, w którym cały świat, a więc także Polska, zmaga się z pandemią koronawirusa, tylko potwierdził, że zwolennicy oddania polskiego kapitału w obce ręce nie mieli racji. Spółki Skarbu Państwa okazały się bardzo ważnym instrumentem wspierającym działania państwa w tej wyjątkowo trudnej sytuacji, jaką był lockdown. Ten trend jest zresztą widoczny globalnie, gdzie wszyscy rozumieją, jak duży może być wkład firm z udziałem państwa w rozwój gospodarki.
PKN Orlen nie tylko wspiera służbę zdrowia w walce z koronawirusem, ale też wzmacnia polską gospodarkę, intensyfikując współpracę z rodzimymi producentami. Umożliwia im to jak najszybszy powrót na ścieżkę wzrostu, zachowanie płynności finansowej i uratowanie miejsc pracy. Silna gospodarka jest w interesie nas wszystkich. Jako firma z polskim kapitałem PKN Orlen musi dbać o własny rynek.
Celem kampanii #WspieramyPolskę jest zachęcenie Polaków do świadomego wybierania produktów rodzimych firm. Jakimi sposobami oddziałujecie na wybory zakupowe Polaków?
Patriotyzm konsumencki trzeba stale wzmacniać. Kampanią #WspieramyPolskę przypominamy Polakom, że wybierając produkty ze względu na ich pochodzenie, mają realny wpływ na to, gdzie trafiają ich pieniądze. W ten sposób zasilają polskie przedsiębiorstwa, które w kraju tworzą miejsca pracy, tutaj płacą podatki i inwestują w rozwój. Dzięki temu powiększamy polski PKB. Jest to ważne zwłaszcza w czasie spowolnienia gospodarczego wywołanego pandemią koronawirusa. Z satysfakcją dostrzegam, że nasze działania przynoszą efekty. Polacy stają się świadomymi konsumentami i coraz częściej wybierają produkty rodzimych marek, co ma odzwierciedlenie w naszych badaniach. Już prawie 90% Polaków do zakupu danego produktu zachęca informacja o jego krajowym pochodzeniu, a 80% badanych uważa, że polskie produkty są lepsze i bardziej ekologiczne. Z kolei 75% Polaków jest zdania, że krajowe koncerny powinny aktywnie angażować się we wsparcie polskich producentów. Już od dwóch lat na stacjach Orlen poszerzamy dostępność produktów wytworzonych w naszym kraju – dziś jest to aż 85% asortymentu pozapaliwowego. Współpracujemy z ponad 170 polskimi producentami i zależy nam, żeby ta liczba dalej rosła.
Czy współpraca z polskimi producentami wiąże się z jakimiś wyzwaniami?
Oczywiście. Na przykład wcześniej mieliśmy jednego dostawcę dla danego produktu, dziś mamy ich nawet pięciu, a to wymaga od nas większych działań koordynujących. Proszę zwrócić uwagę, że podjęta przez nas współpraca oznaczała też wiele wyzwań dla naszych partnerów, którzy w szybkim tempie musieli znacząco zwiększyć skalę produkcji, by sprostać dużo większym zamówieniom. Dziś ich produkty są dostępne na blisko 1800 stacjach Orlen w całej Polsce.
Promowanie polskich produktów w Polsce to jedno, ale promowanie ich za granicą to zupełnie inna sprawa. Gdzie napotykacie największe wyzwania i jak sobie z nimi radzicie?
Polskim małym i średnim firmom do tej pory było bardzo trudno przebić się na zagranicznych rynkach, na których liczą się tylko duzi gracze. Wsparliśmy ich w tych działaniach, wykorzystując do tego naszą zagraniczną sieć stacji paliw. Budujemy rozpoznawalność marki Orlen za granicą, a przy okazji promujemy polskie produkty, podkreślając ich walory, między innymi wysoką jakość.
Klienci to doceniają. Już blisko 30% sprzedaży pozapaliwowej w Czechach i na Słowacji stanowią produkty wytworzone w Polsce, a 20% na Litwie. Z rodzimymi produktami wkraczamy również na niemiecki rynek. I już możemy mówić o pierwszych sukcesach. Na tamtejszych stacjach znaleźć można na przykład lody i soki od polskich producentów, po które niemieccy klienci sięgają coraz chętniej. Coraz chętniej kupują też produkty naszych spółek, i tak aż 75% całej sprzedaży płynu do spryskiwaczy stanowi produkt Orlen Oil.
W wielu wypowiedziach, również na łamach „ICAN Management Review Polska”, podkreśla pan istotną rolę patriotyzmu gospodarczego w bieżącym funkcjonowaniu firmy. Jak to podejście przekłada się na efekty biznesowe? A jak na korzyści pozabiznesowe?
Wspierając krajowe, często lokalne, przedsiębiorstwa, wzmacniamy naszą gospodarkę, a na tym wzroście korzystają wszyscy. Poza tym polskie produkty są tym, czego Polacy coraz częściej poszukują. Promowanie i oferowanie rodzimego asortymentu się po prostu opłaca, bo wpływa na wzrost sprzedaży. Nasze dotychczasowe doświadczenia pokazują, że mniejsi, krajowi dostawcy oferują nie tylko doskonałą jakość produktów, lecz są także bardzo dobrymi partnerami w biznesie. Dlatego rozwijamy tę współpracę tak, aby zmaksymalizować korzyści dla obu stron.
Na jakie decyzje strategiczne dotyczące rozwoju koncernu Orlen w kraju i za granicą przełożyła się nowa rzeczywistość kreowana przez pandemię oraz spowolnienie gospodarcze?
Konieczne jest zbudowanie silnego koncernu multienergetycznego. Realizujemy to ważne zadanie poprzez procesy akwizycyjne i ambitne projekty inwestycyjne. Nigdy nie ukrywałem, że inwestycje są moim „oczkiem w głowie”. Uważam, że właśnie w trudnych czasach trzeba inwestować. Teraz jest na to najlepsza pora. Tak samo jak na fuzje. Kiedy gospodarka dynamicznie się rozwija, każda firma, nawet słabsza, jest w stanie funkcjonować. Jednak gdy nadchodzi kryzys, sprawy się komplikują. Dlatego tak ważne jest łączenie sił i poszukiwanie synergii. Wszystkie fuzje, które zamierzamy przeprowadzić, mają związek z naszym biznesem i wpisują się w naszą strategię rozwoju. Dzięki przekształceniu PKN Orlen w koncern multienergetyczny, będziemy zdolni do jeszcze efektywniejszego działania na coraz bardziej konkurencyjnym rynku paliwowo‑energetycznym, a jednocześnie zwiększy się odporność połączonego biznesu na ryzyka i wahania rynkowe. Multienergetyczny koncern będzie miał jeszcze mocniejszą pozycję rynkową w kontekście skali i obszaru działalności oraz możliwości inwestycyjnych. Uważam też, że pandemia koronawirusa powinna skłonić cały świat do jeszcze jednego wniosku – że nie opłaca się myśleć w krótkim horyzoncie czasowym i warto zastanowić się nad łańcuchami dostaw. Do tej pory światowe koncerny dążyły do produkcji jak najszybciej i jak najtaniej. To sprawiło, że fabryki zlokalizowane są teraz w jednej części świata. Gdyby było inaczej, w razie kryzysu dany kraj w pewnym stopniu mógł być samowystarczalny. Pora, by rządy i firmy zaczęły zdawać sobie sprawę z tego, że biznes może i powinien stanowić o bezpieczeństwie danego państwa.
Przeczytaj pozostałe artykuły »
Patriotyzm gospodarczy rozszyfrowany
Polskość zyskuje na znaczeniu w oczach konsumentów i firm - zarówno tych rodzimego, jak i zagranicznego pochodzenia. Poczucie odpowiedzialności za rozwój polskiej gospodarki przekłada się na wielopłaszczyznowe działania. Jak firmy oraz klienci B2B i B2C rozumieją nowoczesny patriotyzm gospodarczy?
Potrzeba nam wspólnotowej solidarności
O konieczności wspierania się przez polskie firmy oraz kierowaniu się wartościami w biznesie opowiada Mirosław Klepacki, prezes zarządu Apator, dostawcy rozwiązań dla nowoczesnej energetyki.
Promowanie Polski na świecie nie jest takie trudne
O tym, jak zbudować globalną firmę w zgodzie z ideami patriotyzmu gospodarczego oraz wprowadzać innowacyjne i zrównoważone rozwiązania, opowiada Krzysztof Domarecki, prezes Selena FM, jednego z największych na świecie producentów chemii budowlanej.
