5 sposobów na wykorzystanie wiedzy specjalistów, czyli o możliwościach crowdsourcingu

Szybki rozwój social media, szerokie zastosowanie narzędzi mobilnych i inteligentnych aplikacji znacząco zmieniły sposób komunikacji. Coraz ważniejsza rola cyfrowych relacji społecznych modyfikuje podejście firm do konsumentów, a także do własnych pracowników. Jednym z coraz częściej wybieranych rozwiązań zmierzających do zwiększania kreatywności jest crowdsourcing.

Crowdsourcing, czyli wykorzystanie wiedzy dużego wolumenu osób, zakłada, że wysiłek wielu umysłów przyniesie trafniejsze wnioski niż praca nawet największych talentów w pojedynkę. Uznaje się, że o praktykach crowdsourcingowych można mówić już od XVII wieku, kiedy rząd brytyjski rozpisał konkurs na przyznanie grantu osobie, która odkryje najlepszy sposób na określenie długości geograficznej, w jakiej znajdują się statki brytyjskiej korony. Pojęcie zostało jednak szerzej opisane dopiero w 2005 roku przez Jamesa Surowieckiego w Mądrości tłumu. Rok później ukazał się głośno komentowany artykuł Jeffa Howe’a The Rise of Crowdsourcing.

Crowdsourcing dość szybko znalazł swoje zastosowanie w biznesie: w działach finansowych, pozyskiwaniu funduszy, strategii, badaniach i rozwoju, kontroli jakości, marketingu oraz działach HR. Przykładowo, Google wykorzystuje wewnętrzny crowdsourcing w procesie rekrutacji, prosząc swoich pracowników o opinię na temat kandydatów do pracy. Firmy wykorzystują to narzędzie, aby wygenerować innowacje zwiększające przychody oraz oszczędności, przeprowadzać procesy takie jak budowanie wizerunku pracodawcy, zaplanowanie szkoleń, wdrożenie nowych technologii czy produktów.

Z moich obserwacji wynika, że możemy wyróżnić 5 głównych obszarów zastosowania crowdsourcingu.

1. Marka pracodawcy

Specjaliści i menedżerowie są bardzo świadomą grupą zawodową. Dzięki ich opinii można wskazać silne i słabe strony pracodawcy, określić obszary do rozwoju i przewagi konkurencyjne. W odróżnieniu od grup studenckich, które w swojej ocenie kierują się przede wszystkim wizerunkiem medialnym marki, specjaliści i menedżerowie są w stanie pogłębić analizę. Jak dobrze znana jest marka pracodawcy? O jakiej świadomości i rozpoznawalności marki możemy mówić? Na ile grupa docelowa jest zaangażowana w działania marki? Jakie są preferencje wyboru marki? Czy jest ona lub może się stać marką pierwszego wyboru?

Badanie przeprowadzone wśród tej grupy daje nam łatwo mierzalne wyniki, które pozwalają pozycjonować markę na tle konkurencji i dotrzeć z trafnym komunikatem do grupy najbardziej pożądanej, a jednocześnie najtrudniej dostępnej – wykwalifikowanych specjalistów będących kluczem do rozwoju firmy. Przemyślana strategia prowadzi do obniżenia średniego kosztu rekrutacji pożądanego pracownika.

2. Szkolenia i certyfikaty

Nie od dziś wiadomo, że jedną z najbardziej istotnych kwestii w HR jest polityka szkoleniowa. Obecnie rynek szkoleń jest niezwykle rozbudowany. Szereg dostawców oferuje zróżnicowane oferty: od szkoleń z zakresu miękkich umiejętności interpersonalnych po bardzo specjalistyczne, często związane z nowymi technologiami warsztaty.

Potrzeby szkoleniowe możemy weryfikować, przeprowadzając różnego rodzaju oceny kompetencji pracowników, np. development centre. Drugim sposobem jest zwrócenie się do samych pracowników z prośbą o określenie ich preferencji. Obraz ten z jednej strony bardzo trafny, może się okazać jednak zbyt subiektywnym wyborem związanym z ograniczonym dostępem do wiedzy. Sięgnięcie do opinii szerszego wolumenu pozwoli nam określić najbardziej pożądane kwalifikacje, najlepiej oceniane szkolenia, a także ich przełożenie na efektywność pracy w danej grupie społeczno‑zawodowej. Dzięki takim danym możemy nie tylko planować politykę szkoleniową w oparciu o jednostkowe zmienne potrzeby, ale i określić potrzebne kompetencje do rozwoju całego przedsiębiorstwa oraz trendy rynkowe w tym zakresie.

3. Trendy

Crowdsourcing może być też świetnym sposobem monitoringu konkurencji. W które obszary strategiczne firmy inwestują? Jakie działy chcą rozwijać? Jakich kwalifikacji poszukują? Co jest priorytetem w działalności biznesowej? W czym widzą przyszłość? Oczywiście prowadząc badanie, otrzymujemy zagregowane dane, które nie wskażą nam działania konkretnego konkurenta, jednak pozwolą jasno pokazać, w którą stronę zmierza rynek. Dzięki temu bardziej świadomie można planować całą strategię biznesową.

4. Nowe technologie

Jeśli w firmie trwa proces decyzyjny odnośnie wdrożenia nowej technologii, np. nowego systemu CRM, warto zasięgnąć opinii zewnętrznej. Badanie przeprowadzone wśród profesjonalistów szybko wyłoni najpopularniejsze systemy w danej branży, a także pozwoli na wskazanie wad i zalet danego oprogramowania oraz preferencji wykwalifikowanej kadry. Dzięki temu zarządzający nie muszą polegać na pojedynczych, subiektywnych opiniach, lecz mają pełny ogląd dostępnych narzędzi i ich oceny przez bieżących użytkowników.

5. Usługi

Wyobraźmy sobie sytuację, że instytucja finansowa chce wprowadzić nową ofertę kredytu dla klientów indywidualnych. Powstaje pytanie, jakie elementy oferty zagwarantują w obecnej sytuacji rynkowej największe zyski ze sprzedaży. Możemy skierować pytanie o ocenę wybranych kryteriów do szerszej grupy rynkowej, pracowników instytucji finansowych. Ważne, aby kwestionariusz ankiety zawarł ocenę kluczowych elementów atrakcyjnych dla: z jednej strony potencjalnych klientów, z drugiej – dla handlowców pod kątem sprzedawalności oferty. To pozwoli uzyskać informacje, które elementy będą cieszyć się na obecnym rynku największą popularnością. De facto, badając grupę 100 respondentów – pracowników instytucji finansowych można mieć ogląd ich doświadczeń z setkami indywidualnych klientów, czyli – otrzymać ekspertyzę rynku przeprowadzoną przez profesjonalistów.

Aby badanie o charakterze crowdsourcingowym zrealizować poprawnie, warto trzymać się kilku podstawowych zasad:

• Określ w sposób konkretny badaną grupę. Skuteczność crowdsourcingu w znacznej mierze zależy od tego, kogo zaangażujesz do projektu.

• Ustal dokładny cel badania. Źle sprecyzowany może spowodować, że otrzymamy setki opinii, których nie będziemy w stanie przełożyć na konkretne wnioski do rozwiązania problemów biznesowych.

• Motywuj do udziału. Respondenci muszą wiedzieć, że ich zaangażowanie jest cenione i przełoży się na korzyści bezpośrednio dla nich lub dla branży.

• Zadbaj o przestrzeń na otwarte wypowiedzi. Jeśli już trafisz do grupy docelowej, nigdy nie wiadomo, czy nagle nie odkryjesz zupełnie nowych możliwości, o których wcześniej nawet nie pomyślałeś.

• Wnioski przekuj na konkretne rekomendacje działań dla biznesu.

Crowdsourcing kluczem do innowacji

Coraz częściej podkreśla się znaczenie innowacji w organizacjach. To właśnie w tym obszarze leży możliwość zdobycia przewagi konkurencyjnej, wzmocnienia rozpoznawalności marki, dołączenia do liderów rynku. Często jednak takie działania wymagają dużych inwestycji, które nierozerwalnie są związane z ryzykiem dla firmy. Crowdsourcing daje szansę rozpocząć proces wprowadzania innowacji od małych kroków i zaangażować ekspertów w poszukiwanie kreatywności i efektywności. Pomaga wybrać właściwe kierunki rozwoju, przewidywać trendy i bardziej świadomie kształtować strategię przedsiębiorstwa.