Czy badania osobowości mogą powiedzieć, jakim jestem liderem? (część 2)

Samoświadomość jest niezbędna dla osób, które na co dzień zarządzają pracą zespołów. Jedną z najważniejszych dróg do jej odkrycia jest zrozumienie złożoności swojej osobowości. Z pomocą przychodzą coraz szerzej dostępne i coraz lepiej zaprojektowane testy osobowości – przedstawiamy dwa kolejne.

Każdy z nas ma własną osobowość, ale wiele ich cech jest wspólnych. Dlatego można je w ten lub inny sposób usystematyzować i sprawdzić, jakie cechy danej osobowości są przeważające. Narzędziem wspomagającym określenie własnego typu osobowości są różnego rodzaju testy. Przedstawiamy kolejne – CVP Dębowskiego oraz 16 Personalities (MBTI) – które pomogą określić, jaki rodzaj osobowości jest w naszym przypadku dominujący.

PRZECZYTAJ TAKŻE » » »

Czy badania osobowości mogą powiedzieć, jakim jestem liderem? (część 1) 

Zarządzanie sobą | Psychologia, Zarządzanie sobą, Przywództwo i zarządzanie ludźmi

Artur Dzięgielewski PL

Samoświadomość jest niezbędna dla osób, które na co dzień zarządzają pracą zespołów. Jedną z najważniejszych dróg do jej odkrycia jest zrozumienie złożoności swojej osobowości. Z pomocą przychodzą coraz szerzej dostępne i coraz lepiej zaprojektowane testy osobowości.

Test osobowości CVP Dębowskiego (Change Value Process)

Test wykorzystuje kwestionariusz temperamentu przygotowany przez Florence Littauer. Rezultaty badania opisane są z użyciem czterech grup temperamentnych, do których należą: towarzyski (żółty) sangwinik, energiczny (czerwony) choleryk, perfekcyjny (niebieski) melancholik oraz spokojny (zielony) flegmatyk.

Test CVP składa się z dwóch etapów, w których odpowiedzieć należy łącznie na 70 pytań. Pierwszy etap zawiera 30 pytań sprawdzających, jak reagujemy na różne sytuacje życiowe.

Indeks górny Zdjęcie 1: Przykłady pytań w pierwszym etapie testu osobowości CVP Dębowskiego. Źródło: https://adamdebowski.pl/test‑osobowosci/ Indeks górny koniec^{Zdjęcie 1: Przykłady pytań w pierwszym etapie testu osobowości CVP Dębowskiego. Źródło: https://adamdebowski.pl/test‑osobowosci/}

Drugi etap testu ma odmienny charakter. Każde z 40 stwierdzeń należy zakończyć jednym z czterech zaproponowanych słów. Może zdarzyć się, że żadne ze słów nie będzie nam pasować, wtedy trzeba wybrać to najbliższe prawdy. Na wykonanie tego testu należy przeznaczyć około 15‑20 minut. Wynik testu wysyłany jest na podany adres e‑mail.

Indeks górny Zdjęcie 2: Przykłady pytań w drugim etapie testu osobowości CVP Dębowskiego. Indeks górny koniec^{Zdjęcie 2: Przykłady pytań w drugim etapie testu osobowości CVP Dębowskiego.}

W wiadomości e‑mail przesłanej po wykonaniu testu CVP znaleźć można link do wyników zamieszczonych na stronie autora testu. Są one przedstawione w formie graficznej i pokazują temperament, typ psychologiczny oraz typ osobowości badanego. Osobom, którym zależy na bardziej precyzyjnym opisie,  autor badania proponuje jednak skorzystanie z analizy płatnej.

Indeks górny Zdjęcie 3: Wyniki testu osobowości CVP Dębowskiego: temperament i typ psychologiczny. Indeks górny koniec^{Zdjęcie 3: Wyniki testu osobowości CVP Dębowskiego: temperament i typ psychologiczny.}

Należy też pamiętać, że żadna osoba nie prezentuje cech wyłącznie jednego typu osobowości, choć jeden z typów może być dominujący.

Indeks górny Zdjęcie 4: Wyniki testu osobowości CVP Dębowskiego: typ osobowości. Indeks górny koniec^{Zdjęcie 4: Wyniki testu osobowości CVP Dębowskiego: typ osobowości.}

Test 16 Personalities lub MBTI (ang. Myers‑Briggs type indicator)

Ten test powstał na bazie teorii Carla G. Junga. Wprowadził on pojęcie ekstrawersji, czyli postawy cechującej się nastawieniem na poszukiwanie kontaktów z innymi ludźmi, oraz jej przeciwieństwa – introwersji. Owe pojęcia są, według twórczyń testu Isabeli Briggs Myers oraz Katharine Cook Briggs, pierwszym z czterech wymiarów budującym konstrukt osobowości. Drugi wymiar określa sposób pozyskiwania informacji. W tym przypadku Jung wyróżnił podążanie za intuicją lub twarde stąpanie po ziemi i opieranie się wyłącznie na faktach. Trzecia z par konstruktu osobowości określa strategię podejmowania decyzji – mamy tu do czynienia z myśleniem rozumianym jako kierowanie się logiką oraz odczuwaniem, czyli kierowaniem się emocjami. Ostatni wymiar to zestawienie osądzanie – obserwacja. Przez osądzanie autorki testu rozumieją zorganizowany styl życia, oparty na osądach, planach, trzymaniu się zasad. Z kolei obserwacja to elastyczne podejście do podejmowanych wyborów, branie pod uwagę wielu rozwiązań alternatywnych i częstej improwizacji. Zgodnie z powyższą typologią, ludzi podzielić można na 16 typów osobowości, odznaczających się jedną z cech z każdego z 4 wyżej wymienionych wymiarów.

Test MBTI składa się z 60 pytań/stwierdzeń, dotyczących różnych sfer życia. Każde stwierdzenie należy ocenić, stosując 7‑stopniową skalę – badany musi zaznaczyć, jak bardzo zgadza się lub nie zgadza się z danym stwierdzeniem. Można oczywiście zaznaczać punkt na środku skali, oznaczający odpowiedź neutralną, ale każda taka odpowiedź oddala badanego od możliwie precyzyjnej oceny jego osobowości.

Indeks górny Zdjęcie 5: Przykłady pytań i skala ocen w teście MBTI. Źródło: www.16personalities.com Indeks górny koniec^{Zdjęcie 5: Przykłady pytań i skala ocen w teście MBTI. Źródło: www.16personalities.com}

Indeks górny Zdjęcie 6: Graficzna prezentacja wyników w teście MBTI. Indeks górny koniec^{Zdjęcie 6: Graficzna prezentacja wyników w teście MBTI.}

Niewątpliwym atutem tego testu jest aż 37 wersji językowych. Może być on zatem wykonywany wśród pracowników w dużych, wielokulturowych organizacjach. Najbardziej rozbudowana jest wersja oryginalna – anglojęzyczna. Po wykonaniu testu użytkownik otrzymuje kompleksowy opis danego typu osobowościowego, na który składają się: ogólne wprowadzenie, mocne i słabe strony, typ osobowości w relacjach romantycznych, przyjacielskich i rodzicielskich oraz potencjał zawodowy, a także sposób działania w pracy. Wszystko zakończone jest krótkim podsumowaniem. Do uzyskanych wyników można wrócić, ponieważ są one zapisywane na koncie użytkownika.

Czy badania osobowości odzwierciedlają rzeczywisty obraz człowieka? To pytanie zadałem Dagmarze Dolacie, specjalistce ds. HR. Oto, co mi odpowiedziała:

Opisane w obu częściach Twojego artykułu testy osobowości to jedynie niewielka liczba dostępnych narzędzi. Przedstawione badania są w pełni darmowe i w większości dostępne w języku polskim. Na pewno stanowią dobry początek do szerszego zainteresowania się badaniami na temat natury człowieka. Rzeczywisty obraz ludzi jest jednak o wiele bardziej złożony, a osobowość stanowi jedynie część naszych psychologicznych dyspozycji określających to jacy jesteśmy i jak się zachowujemy. Jeśli chce się zrozumieć wewnętrzny świat człowieka, nie można polegać na samej osobowości, nie można też stwierdzić, że osobowość całkowicie predysponuje ze stuprocentową skutecznością to, jak dana osoba się zachowa. Każda z osób ma niezależne od osobowości zasoby poznawcze, przeżywa wielorakie stany emocjonalne i posiada indywidualnie skonstruowane systemy motywacji.

Trzeba mieć na uwadze, że ludzie bardzo chętnie poszukują wiedzy dotyczącej ich samych, dlatego jeśli udostępnimy jeden z powyższych testów w pracy, wiele osób z pewnością do niego sięgnie. Może to stanowić krok do integracji i rozmów na temat wyników. Należy jednak uważać na zagrożenia, które mogą pojawić się przy interpretacji wyników badań. Nie można rezultatów tego typu testów traktować jako wyroczni. Powinno się zwrócić również uwagę na możliwe błędy poznawcze. Jeśli natomiast dokonując analizy testu psychologicznego mamy pewne wątpliwości, najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z pomocy osoby, która zna dobrze daną metodę.

Mimo wszystko uważam, że warto zmierzyć się z badaniem osobowości i indywidualnie, a następnie spróbować wykorzystać uzyskane wyniki w pracy zawodowej HR‑owca lub menedżera. Wynik takiego badania to dobra okazja do przyjrzenia się swoim dotychczasowym działaniom i bardziej świadomego podejmowania decyzji w przyszłości.