Zmieniam pracę! Większość osób podjęło tę decyzję przynajmniej raz w życiu, niektórzy częściej, nawet znacznie częściej. Zbadaliśmy, co przekonuje zatrudnione osoby, że sytuacja dojrzała do zmian.
Każdy z nas intuicyjnie zdaje sobie sprawę, że powody zmiany pracy mogą być różne. Czasami jest to chęć rozwoju, czasem zmiana miejsca zamieszkania lub przyczyny prywatne. Bywa i tak, że chęć zmiany pracy jest efektem błędów popełnionych przez pracodawcę. Dzieje się tak w sytuacji, w której pracownik wykonuje powierzone mu zadania z odpowiednim zaangażowaniem (o ile są one zgodne z jego wiedzą, doświadczeniem czy zainteresowaniami), lecz pojawia się „coś”, co owo zaangażowanie zdecydowanie zmniejsza. Najczęściej odpowiedzialność za destrukcyjny wpływ na zaangażowanie ponoszą właśnie inni ludzie – i to efekt ich działania powoduje chęć rozstania się z firmą.
Jakie są więc najczęstsze przyczyny zmiany pracy? Aby odpowiedzieć na to pytanie, przeprowadziliśmy krótkie badanie.
Pytanie 1. Jak długi jest twój staż pracy?
W pytaniu pierwszym ankietowani podawali łączny staż ich pracy. Okazało się, że nasza ankieta zainteresowała aż 235 osoby ze stażem dłuższym niż 10 lat. Znaczniej mniej ankietowanych wybrało pozostałe przedziały czasowe.
Pytanie 2. Jak przedstawia się liczba decyzji o zmianie w twojej karierze zawodowej?
Wyniki pokazują, że zmiana pracy nie jest zjawiskiem sporadycznym. Aż 81 ankietowanych zmieniało pracodawcę pięć i więcej razy. Z kolei 223 osoby to grupa, która zmian w karierze zawodowej dokonywała od dwóch do pięciu razy. Tezę zamieszczoną na początku artykułu potwierdzają też głosy 50 osób, które raz zdecydowały się na poszukiwanie nowego miejsca pracy. Tylko trzy osoby nigdy nie zmieniały swojego zatrudnienia.
Pytanie 3. Jakie były przyczyny zmian w twojej karierze zawodowej?
Odpowiedzi udzielone na to pytanie niosą za sobą informację o tym, co kierowało badanymi podczas podejmowania decyzji o zmianie pracodawcy. Odpowiadając, ankietowani mogli dokonać wyboru spośród kilku opcji (lub nawet zaznaczyć wszystkie), jak również wskazać własną, niezawartą w pytaniu przyczynę zmiany pracodawcy. Wyniki są niepokojące, gdyż wskazują na fakt, że mimo wielu szkoleń i nowych trendów w obszarze zarządzania ludźmi, przyczyny rezygnacji z miejsca pracy są w zasadzie od wielu lat niezmienne. Wygląda to tak, jakby pracodawcy, mimo upływu czasu i wiedzy o tym, że duża rotacja pracowników negatywnie wpływa na ich biznes, nie podejmowali żadnych działań w kierunku jej zmniejszenia.
Świadome organizacje pracują nad poprawą warunków pracy, by zminimalizować ryzyko rotacji pracowników. Jednak wiele firm nadal boryka się z fluktuacją kadr, narażając się tym samym na koszt nieustających procesów rekrutacyjnych.
Warto zatem zadbać o pracowników i sprawdzić, jakie aspekty pracy są dla nich uciążliwe? Pomóc w tym mogą cykliczne (minimum raz do roku) badania satysfakcji z pracy, konstruktywna informacja zwrotna, transparentność działań, otwarta komunikacja oraz precyzyjnie określone i przestrzegane wartości firmowe.
Główne przyczyny zmiany pracy
Odpowiedzi, jakich udzielili respondenci na pytanie trzecie, dowodzą, że dla wielu osób przyczyną zmiany pracy jest brak możliwości rozwoju. To wskazówka, że warto zadbać w organizacji o wyznaczenie wyraźnej ścieżki kariery każdego zatrudnionego. Dla 238 ankietowanych to właśnie brak możliwości rozwoju był przyczyną poszukiwania nowego pracodawcy.
Kolejne często wskazywane powody zakończenia współpracy z organizacją to:
brak szans na podwyżkę (207 osób),
brak szacunku ze strony przełożonego czy kadry zarządzającej wyższego szczebla (181 osób),
zła atmosfera w firmie lub zespole (162 osoby).
Fakt, że tak wiele osób podało właśnie te przyczyny, powinien dać każdemu pracodawcy do myślenia. Niejedna organizacja powinna wprowadzić działania naprawcze, by zminimalizować ryzyko utraty doświadczonej kadry i zatrzymać w firmie talenty.
W pytaniu trzecim ankietowani mieli również możliwość dodania własnej odpowiedzi i wskazania przyczyny zmiany w karierze zawodowej nie ujętej w wymienionych przeze mnie opcjach. Trzy najczęściej pojawiające się „inne”, czyli dodane przez badanych przyczyny, to:
brak kompetencji menedżerskich przełożonego lub niski ich poziom,
wypalenie zawodowe,
przeprowadzka do odległego miejsca – własna lub najbliższych.
Jak zatrzymać wartościowych pracowników w firmie?
Wyniki ankiety potwierdzają, że odpowiednie zadbanie o pracowników jest kluczowym działaniem pracodawcy, o ile zależy mu na wysokiej retencji, czyli utrzymaniu stałych pracowników i niedopuszczeniu, by z firmy odchodzili utalentowani, ambitni i doświadczeni ludzie. Jeżeli firmy zaniedbają ten obszar swojej działalności, muszą się liczyć ze zwiększeniem kosztów na rekrutację i szkolenie nowych osób.
O opinię na temat przyczyn zmian w karierze zawodowej poprosiłem Agnieszkę Bielewicz, doświadczoną HR Business Partner: „Wyniki ankiety są ciekawym materiałem wstępnym do dyskusji na temat zmian na rynku pracy w Polsce. Wygląda na to, że środowisko pracy postrzegane jest jako obszar do rozwoju i awansu związanego bezpośrednio z podwyżką. Chcemy pracować w organizacjach, w których doświadczamy szacunku ze strony swoich przełożonych, zależy nam na pracy bez stresu i presji czasu.
Pandemia pokazała, że jest tylko jeden sposób, by poradzić sobie z rozluźnieniem identyfikacji pracowników z firmą. Tym sposobem jest budowanie relacji opartych na respektowaniu wzajemnych oczekiwań i otwarta, asertywna komunikacja. Ostatecznie to od decyzji każdego szefa zależy to, co wybiera: inwestowanie w wiedzę i ludzi czy ciągłą rotację na stanowiskach”.
Jak się przygotować do zmiany pracy?
Rozglądając się za nowym miejscem pracy, należy pamiętać, że nawet aktywne poszukiwanie nie oznacza szybkich efektów. Dlatego należy zacząć od… zadbania o własną osobę i dobre samopoczucie. Przydatne okazuje się wsparcie rodziny, bliskich, przyjaciół czy psychologa, który poradzi, jak odnaleźć się w sytuacji zmiany.
Niezwykle ważna jest również cierpliwość, odporność na brak odpowiedzi po przesłaniu aplikacji, pozytywne podejście do nowych wyzwań, niezamykanie się na nowe branże, stanowiska, a nawet niższe wynagrodzenie. Warto też pamiętać o tym, że proces zmiany może wiązać się z przebranżowieniem, przekwalifikowaniem lub zmianą zawodu.
O czym należy pamiętać przygotowując się do poszukiwania nowego pracodawcy?
W pierwszej kolejności należy zaktualizować życiorys, zarówno ten tradycyjny, jak i to, co pokazujemy w mediach społecznościowych, np. na LinkedInie. Osoby, które nie udzielają się w mediach społecznościowych, powinny się zastanowić, czy nie przełamać swojej niechęci i zadbać choćby o założenie konta we wspomnianym wcześniej serwisie. Uzupełniony profil zawodowy, szeroka sieć kontaktów, aktywność w ramach portalu LinkedIn mogą pomóc nam w szybkim znalezieniu nowego zatrudnienia.
Decydując się na zmianę w karierze zawodowej, należy też pamiętać o:
pozyskaniu referencji od byłego przełożonego i/lub współpracowników,
wyznaczeniu ścieżki rozwoju zawodowego – określenie branż i stanowisk,
określenie wartości, którymi powinien kierować się przyszły pracodawca,
wypisaniu własnych mocnych stron, ale także słabości – i zastanowieniu się nad ewentualnymi szkoleniami,
przygotowaniu podsumowania zawodowego w oparciu o własne mocne strony, doświadczenie, preferencje odnośnie stanowisk i branż, a następnie umieszczenie go w CV oraz na profilu zawodowym,
samokształceniu (darmowe i płatne webinary, szkolenia organizowane przez firmy szkoleniowe, czasopisma i literatura branżowa, fora branżowe),
poszukiwaniu nowego miejsca pracy w wielu różnych kanałach (ogłoszenia na portalach internetowych, media społecznościowe, polecenia znajomych, agencje zatrudnienia, targi pracy, fora branżowe, urzędy pracy, wizyty bezpośrednie w firmach),
uważnym przygotowaniu się do każdej rozmowy rekrutacyjnej.
Warto podkreślić, że nawet jeśli decyzja o zmianie pracy spowodowana została działaniami pracodawcy, np. nieprzyjemną atmosferą w firmie, to rozstać należy się jak najbardziej kulturalnie i pokojowo. Nikt jeszcze nie stracił na tym, że rozstał się z firmą w spokojnej, pełnej szacunku atmosferze.
Nie można zapomnieć o tym, że poszukiwanie pracy trwa czasami wiele miesięcy. A bywa tak, że odejście z organizacji w przyjaznej atmosferze może (przy sprzyjających warunkach) okazać się szansą na powrót do niej za jakiś czas. Nigdy nie należy palić za sobą mostów.
