Kąśliwe uwagi, sarkastyczne komentarze za naszymi plecami, a nawet otwarta wrogość ze strony współpracownika – często w takich sytuacjach nie wiemy, jak reagować. Czy lepiej jest puścić uwagi mimo uszu, czy zdecydować się na konfrontację? Jak radzić sobie z osobą, która jest wobec nas złośliwa? Co możemy zrobić, gdy doświadczamy złego traktowania w pracy?
Negatywne zachowania ze strony współpracowników mogą przybierać najróżniejsze formy i osiągać różny stopień intensywności, zaczynając od drobnych uszczypliwości, a kończąc na werbalnej przemocy i toksycznych zachowaniach. Z pewnością zgodzisz się, że atmosfera w pracy i pozytywne stosunki między pracownikami to jeden z najważniejszych czynników wpływających na efektywność organizacji. Oczywiście, nie ma co ukrywać – w pracy nie musimy wszystkich lubić ani być lubianymi przez wszystkich. W końcu nie żyjemy w świecie idealnym. Jednak nie możemy zapominać o wzajemnym szacunku i określeniu, na które zachowania ze strony innych zgadzamy się, a na które nie.
Skąd te negatywne emocje?
Każde zachowanie ma swoją przyczynę – złośliwości w pracy nie odbiegają od tej zasady. Jeśli chcemy rozwiązać problem uszczypliwego, a nawet agresywnego współpracownika, musimy odpowiedź na pytanie: „dlaczego ta osoba zachowuje się właśnie w taki sposób?”. Dopiero po odkryciu motywów takiej osoby będziemy mogli podjąć odpowiednie działania.
Jak pokazują badania przeprowadzone przez Nathanaela Fasta, profesora z University of Southern California, ludzie uzewnętrzniają negatywne emocje, kiedy ich ego jest zagrożone w jakikolwiek sposób. Często widzimy, jak osoby na wyższych stanowiskach zaczynają zachowywać się agresywnie wobec osób zajmujących niższe szczeble w hierarchii, kiedy zaczyna się kwestionować ich kompetencje, mówi Fast.
Co więc możemy zrobić w takiej sytuacji? Możemy „podreperować” ego naszego niemiłego kolegi poprzez drobne gesty życzliwości i wdzięczności. Dla przykładu: podziękujmy za pomoc albo rzeczową informację zwrotną, doceńmy wysiłek włożony w wykonywanie zadań lub wyraźmy podziw dla umiejętności i wiedzy drugiej osoby. Nawet jeśli będzie to tylko kilka słów, to z pewnością pomogą one złagodzić negatywne zachowania.
Przeanalizuj swoje zachowania
Zanim przejdziemy do konfrontacji, warto zastanowić się, czy przypadkiem nie odebraliśmy czyjegoś zachowania w niewłaściwy sposób, doszukując się w nim zamiarów, których w rzeczywistości nie było. Być może słowa współpracownika, które odebraliśmy jako atak na naszą osobę, były tylko konstruktywną krytyką mającą nam pomóc w naszych obowiązkach.
Powinniśmy także szczerze odpowiedzieć sobie na pytanie, czy sami nie przyczyniliśmy się do powstania problemu. Czy zrobiliśmy coś, co mogło sprawić, że druga osoba poczuła się zaatakowana lub zagrożona? Może nieświadomie podważyliśmy jej kompetencje lub zwróciliśmy się do niej w niekulturalny sposób? Ocena własnego zachowania może być trudnym zadaniem, dlatego warto poprosić zaufaną osobę, która powie nam prawdę. W tym rozrachunku z sobą samym nie możemy jednak zapominać o bardzo ważnej rzeczy. Otóż nie obwiniajmy się za wszystko, lecz zachowajmy równowagę. Nie można zachowywać się ani agresywnie, ani jak popychadło, bo to może doprowadzić tylko do eskalacji agresji.
Skonfrontuj agresora
Jeśli chcemy skutecznie poradzić sobie z osobą, która zachowuje się wobec nas niewłaściwie, powinniśmy wprost informować o naszej niezgodzie na dane sytuacje. Na przykład, gdy ktoś zwróci się do nas w sposób, który nam się nie podoba, nie bójmy się o tym powiedzieć. Wystarczy zwrócić uwagę: „Proszę, nie zwracaj się do mnie tak. Nie podoba mi się to”. W ten sposób uświadomimy drugiej osobie, że jej zachowania są nieakceptowane, a także – najzwyczajniej w świecie – nie pozwolimy sobie wejść na głowę. Przekaz powinien być następujący: nie zadzieraj ze mną, to ci się nie opłaci, radzi Gary Namie, autor książki „The Bully at Work” („Despota w pracy”).
Zwróć się o pomoc
Gdy nasze działania nie przynoszą rezultatów, warto zwrócić się do osób w swojej organizacji, które mogą udzielić nam wsparcia. W tym momencie pomocny będzie ktoś zajmujący wyższe stanowisko lub dział HR, który może zainterweniować i zwrócić uwagę osobie przejawiającej toksyczne zachowania. Zgłaszając problem, nie koncentrujmy się na emocjach, lecz na tym, jak negatywne zachowanie współpracownika obniża efektywność naszej pracy, a tym samym szkodzi firmie. Pamiętajmy jednak, że zanim zdecydujemy się wejść na formalną ścieżkę rozwiązania problemu, warto spróbować nieoficjalnie dojść do porozumienia, by nie przekreślić całkowicie relacji z tą osobą.
