Trendy na rynku benefitów

Świadczenia pozapłacowe są w połowie polskich firm standardem – wynika z wielu badań. Motywują do działania i mają pozytywny wpływ na zwiększenie zaangażowania. Są też istotnym czynnikiem przyciągającym do firm najbardziej poszukiwanych ludzi.

O tym, jak zmienia się oferta benefitów, czego oczekują klienci, rozmawia Weronika Podhorecka z Joanną Skoczeń, prezes zarządu VanityStyle.

Jak zmienia się rola świadczeń pozapłacowych? Jak zmienia się koszyk w poszczególnych grupach wiekowych?

Jeszcze dziesięć lat temu benefity były rzadkością i pełniły przede wszystkim rolę bonusu. Dziś pracodawcy coraz częściej opracowują całe systemy motywowania i budowania zaangażowania zespołów oparte na świadczeniach pozapłacowych. Robią to po to, aby przyciągnąć talenty oraz zatrzymać najlepszych specjalistów. Maksymalizują w ten sposób korzyści z podjęcia pracy właśnie u nich, wzmacniając jednocześnie wizerunek firmy na rynku pracy. Zresztą pracodawcy już od kilku lat postrzegają benefity jako ważną inwestycję w rozwój biznesu. Badania(1) pokazują, że średnioroczna suma benefitów na jednego pracownika systematycznie rośnie i w 2016 roku wyniosła 928 złotych, czyli była prawie 11% wyższa niż w 2015 roku. Również sami pracownicy też są coraz bardziej zainteresowani dostępną na rynku ofertą. Na ich preferencje w odniesieniu do świadczeń pozapłacowych wpływ ma wiele czynników, w tym między innymi wiek. Na przykład osoby między 20. a 30. rokiem życia uprawiają sport, dbając głównie o atrakcyjny wygląd i kondycję fizyczną, dlatego to one intensywniej korzystają z kart udostępniających obiekty sportowe. Powyżej 40. roku życia sport staje się również profilaktyką zdrowotną. Razem ze zmianami w życiu, jak ślub, narodziny dziecka czy awans zawodowy, często idzie zmiana priorytetów w wyborze benefitów, bo zmieniają się ilość wolnego czasu i sposób jego spędzania oraz motywacja do sięgania po określone bonusy.

Jakie panują w Polsce i na świece trendy w tej branży – co rynek proponuje?

Rynek świadczeń pozapłacowych nie jest jednolity, nawet jeśli weźmiemy pod lupę samą tylko Europę. Gdy spojrzymy jeszcze dalej, na Amerykę, Azję czy Afrykę, różnice będą jeszcze większe. Preferencje pracowników w tym obszarze często są związane z obowiązującymi w danym kraju przepisami, które regulują między innymi: czas pracy, obowiązkowe świadczenia emerytalne, kwestie podatkowe czy publiczną opiekę zdrowotną. Popularność konkretnego benefitu w danym państwie zależy często od obowiązującego w nim systemu socjalnego. Na przykład w krajach, w których nie ma bezpłatnej lub wystarczającej opieki zdrowotnej, jest ona jednym z najbardziej pożądanych przez pracowników świadczeń. Firmy za granicą oferują często rozwiązania, które u nas są wciąż mało popularne, jak pokoje relaksu, prywatne programy emerytalne, programy odnowy biologicznej, dodatkowy urlop czy sprzątanie domu. W Polsce najbardziej popularnym benefitem od lat są karnety na siłownie i do klubów fitness – w 2017 roku korzystało z nich aż 47,9% pracowników(2). Większość firm w kraju oferuje swoim pracownikom telefon służbowy do użytku prywatnego i ubezpieczenia na życie. Coraz chętniej pracodawcy deklarują także możliwość częściowo pracy zdalnej, dostępu do wydarzeń kulturalnych oraz zdobywania kompetencji miękkich, przydatnych zarówno w pracy, jak i życiu prywatnym. Opcji do wyboru jest wiele, ale decyzję należy skonfrontować z potrzebami samego zainteresowanego, czyli pracownika, oraz możliwościami pracodawcy.

Czy świadczenia pozapłacowe są narzędziem motywowania pracowników tylko w bogatych firmach? Czy badają państwo efekty stosowania przez pracodawców takich benefitów?

W ciągu ostatnich kilku lat benefity stały się praktycznie standardem. Dotyczy to nie tylko dużych, międzynarodowych korporacji, ale również małych i średnich firm, w tym tych o charakterze rodzinnym. Sięgają po nie także instytucje państwowe, jak uczelnie wyższe, szkoły i przedszkola czy szpitale. Coraz częściej do grona naszych klientów dołączają przedstawiciele administracji państwowej, rozumiejąc, że dobrze dobrane świadczenia są przez pracowników doceniane bardziej niż podwyżka. Pytamy naszych klientów o to, czy badają efekty wdrożonych świadczeń. Ci, którzy wdrożyli u siebie program polityki zdrowia, zauważają zmniejszenie absencji chorobowej pośród osób aktywnych fizycznie. Nie są to jednak dane, które pracodawcy powszechnie zbierają, mimo dostrzegalnych efektów. Miarodajne i bardziej popularne są w tym obszarze ankiety satysfakcji i zaangażowania pracowników. Ci przedsiębiorcy, którzy regularnie stosują takie badania, widzą korelację pozafinansowego motywowania z proaktywnymi postawami ich pracowników. Wpływa to pozytywnie nie tylko na wizerunek firmy jako pracodawcy, ale również istotnie przekłada się na efektywność pracy zespołu.

Konkurencja w branży świadczeń pozapłacowych jest ostra. Czym wyróżnia się oferta VanityStyle na rynku? Co przyciąga klientów?

Faktycznie, żyjemy w czasach, w których dodanie do oferty produktowej nowej funkcjonalności czy – tak jak w przypadku naszych kart sportowych i voucherów kulturalnych – kolejnej usługi lub partnera nie wystarcza i jest dość łatwe do skopiowania. Dlatego konkurencyjność oferty VanityStyle opieramy na zaangażowaniu i kompetencjach naszego zespołu. Dbamy o to, aby oferowane usługi dopasować do indywidualnych potrzeb klienta. Możemy zdywersyfikować ofertę choćby w zakresie samego sportu, jak również uzupełnić ją o kina, teatry, muzea czy rabaty. Zawsze staramy się jak najlepiej poznać potrzeby każdego klienta i jego zespołu, a zależą one od branży, kultury organizacyjnej, obecnego już sytemu motywacyjnego, wieku czy zainteresowań pracowników. Cyklicznie badamy także zaangażowanie naszego zespołu. Wiemy bowiem, że jest ono niezwykle istotne w kontekście konkurowania na bardzo wymagającym rynku. Aż 87% naszych pracowników wskazuje czynnik work‑life‑balance jako jedną z najmocniejszych stron naszej firmy. Stąd dobrze znamy punkt widzenia zespołu. Wiemy też, że należy sprawdzać, czy pracownicy są zadowoleni z aktualnie oferowanych świadczeń. Potem pozostaje tylko wdrażać wskazane przez nich zmiany. Jest to ważne, ponieważ pracownicy doceniają benefity pozwalające im rozwijać pasje i zainteresowania, szczególnie gdy pakietem świadczeń może zostać objęta cała rodzina. A satysfakcja zespołu to również lepszy wynik finansowy.

Czy według państwa wiedzy przedsiębiorstwa w ogóle prowadzą jakąś politykę benefitową, mają zbudowane systemy?

Tak, polscy pracodawcy śledzą rynek świadczeń pozapłacowych i coraz większą uwagę przykładają do wyboru konkretnych benefitów. Niektórzy spośród naszych klientów oferują swoim pracownikom systemy kafeteryjne, ale jest to wciąż domena przede wszystkim dużych organizacji. Mniejsi pracodawcy również podchodzą do tematu bardzo poważnie, oferując pracownikom możliwość wyboru choćby jednego z dwóch lub kilku dostępnych świadczeń. Zależy im na zagwarantowaniu tych benefitów, które będą przez pracowników postrzegane jako wyróżniające firmę na rynku i pomogą w przyciąganiu talentów. Jak pokazują tegoroczne statystki(3), co czwarty pracownik rozważa zmianę pracy w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Według badań, zjawisko to podyktowane jest przede wszystkim brakiem satysfakcji z wynagrodzenia i brakiem możliwości rozwoju. Stąd też pracodawcom zależy na stworzeniu na tyle atrakcyjnego miejsca pracy, aby spełniało ono oczekiwania kandydatów i jednocześnie nie wiązało się ze zbyt dużym wydatkiem dla przedsiębiorstwa. Obydwa te elementy pracodawcy mogą sobie zapewnić poprzez właściwy dobór świadczeń do systemu motywacyjnego.